Het wordt steeds moeilijker om te zien of een afbeelding echt of nep is. Waar je vroeger flink wat Photoshop-skills nodig had, kan tegenwoordig iedereen met een AI-tool in een paar seconden een afbeelding maken of bewerken. Dat is vaak leuk en creatief, maar het kan ook misleidend en zelfs gevaarlijk zijn.
Gelukkig bestaan er handige tools die je helpen, zoals de VISAVIS Beeld Checker of Google Lens. Maar ook zonder die tools kun je zelf al veel verdachte signalen oppikken. Hier zijn enkele tips:
1. Check menselijke details
AI heeft het vaak moeilijk met het correct weergeven van lichaamsdelen. Let vooral op:
- Ogen: onregelmatige pupillen, vreemde of dubbele reflecties, ogen die niet dezelfde richting uitkijken.
- Tanden: onnatuurlijk rechte tanden of een mond waarin de tanden “in elkaar overlopen”.
- Vingers en handen: te veel of te weinig vingers, onnatuurlijke krommingen of handen die in elkaar overvloeien.
- Haar: Plek van de haargrens, vorm van de haren, haren die geen oorsprong hebben.
- Oren: rare vormen, oorbellen die in de huid verdwijnen of details die niet kloppen.
Vergelijk altijd links en rechts. Ons lichaam is zelden perfect symmetrisch, maar AI durft dat wel eens te vergeten!
Kijk naar onderstaande afbeelding. De zichtbare oorring neemt een vreemde vorm aan en vervaagt in de achtergrond. Het valt ook op dat een stuk van de vrouw haar rechteroor ontbreekt.
2. Let op wetten van de natuur
AI worstelt met logica en fysica. Kijk daarom goed naar:
- Licht en schaduw: komt het licht uit dezelfde richting? Zijn de schaduwen realistisch?
- Reflecties: in spiegels of brillen zie je soms iets heel anders dan wat je zou verwachten.
- Verhoudingen: objecten of mensen kunnen onnatuurlijk groot of klein zijn in verhouding tot hun omgeving.
Kijk naar onderstaande afbeelding. Hoewel de reflectie van de hond op het natte zand vrij realistisch oogt, kunnen we toch stellen dat de zichtbare schaduw onvolledig is en niet volledig in lijn ligt met de richting van waaruit de zon schijnt.
3. Bestudeer de achtergrond
De omgeving verraadt vaak veel.
- Vage of vervormde objecten: bijvoorbeeld stoelen die “wegsmelten” of gebouwen die krom lopen.
- Onlogische perspectieven: dingen die niet op de juiste plek lijken te staan.
- Mensen in de achtergrond: vaak zijn ze weinig gedetailleerd of wazig.
Kijk naar onderstaande afbeelding. Achter de arm die rechts van de vrouw opsteekt, lijkt het alsof twee verschillende vrouwen dezelfde plek in de metro innemen.
4. Is het té perfect?
AI-beelden zijn vaak mooier dan de werkelijkheid.
- Symmetrie: een gezicht of object dat bijna perfect symmetrisch is.
- Glans en belichting: De beelden hebben vaak sterke belichting en een onnatuurlijke glans.
- Kleuren: te fel, te verzadigd, te mooi of overdreven levendig
Kijk naar onderstaande afbeelding. Deze AI-afbeelding is bijna perfect symmetrisch en ook de gebruikte kleuren zijn overdreven levendig.
5. Check tekst en logo’s
AI en tekst gaan (nog) niet goed samen.
- Letters zijn vaak onduidelijk, krom, onsamenhangend of overlappen.
- Tekst kan rare spelfouten bevatten of in een vreemde taal lijken.
- Logo’s of merknamen zien er misschien soms bijna goed uit, maar missen nét dat herkenbare detail.
Kijk naar onderstaande afbeelding. Wie goed kijkt naar de letters in het boek, zal zien dat daar weinig van op te maken valt en dat er eigenlijk gewoon vage lijntjes te zien zijn.
6. Kijk uit voor watermerken
Sommige AI-tools plaatsen automatisch een watermerk of een klein logo op gegenereerde foto’s. Vaak vind je die in een hoek van de afbeelding. Als je dat ziet: grote kans dat de foto met AI is gemaakt.
Kijk naar onderstaande afbeelding. Het watermerk is hier heel duidelijk aanwezig.
